Spinoza maakt informatie op ieder vlak, van alfa tot bèta, van medisch tot technisch, behapbaar voor iedereen. Braintainment, zoals wij het graag noemen. Tijdens de avonden delen NWO-Spinozalaureaten hun kennis met de zaal. Topwetenschappers op elk gebied stimuleren jou ook om mee te denken, te discussiëren en jouw prangende vragen te stellen.
Spinoza te Paard met Mike Jetten, hoogleraar Ecologische Microbiologie
Spookbacteriën – leven zonder zuurstof
De helft van alle biomassa op onze planeet bestaat uit micro-organismen. Maar we kennen slechts een fractie van al die kleine beestjes, terwijl sommige organismen in theorie de wereld kunnen veranderen. NWO-Spinozalaureaat Mike Jetten speurt de wereld af naar deze organismen en legt hun geheimen bloot. ‘Zijn’ bacteriën worden inmiddels wereldwijd ingezet om rioolwater te zuiveren. Hij vertelt daarover op 19 november bij Spinoza te Paard.
Bacteriën in moerassen hebben geen zuurstof nodig om te leven en ze kunnen methaan en ammonium gebruiken als energiebron. Heel lang dachten wetenschappers dat deze bacteriën onmogelijk konden bestaan. In 2001 namen Mike Jetten en zijn team deze uitdaging aan en gingen met de modernste microbiële methoden en kweektechnieken op zoek naar de ’onmogelijke’ moerasbacteriën. Deze bacteriën bleken zeer zeker te bestaan en allerlei unieke eigenschappen te bezitten. Ze bevatten bijzondere eiwitten die de raketbrandstof hydrazine kunnen maken. Bij Spinoza te Paard vertelt Jetten over zijn zoektocht naar ‘onmogelijke’ bacteriën en over het ontdekken van de anammoxbacterie.
Mike Jetten is hoogleraar Ecologische Microbiologie bij de Radboud Universiteit Nijmegen en is gespecialiseerd in het ontdekken en bestuderen van bacteriën die zonder zuurstof kunnen leven. In 2008 ontving hij een Europese ERC Advanced grant en in 2012 de NWO-Spinozapremie, de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap.
Na de pauze zal postdoc dr. Francisca Luesken toelichten hoe bacteriën kunnen leven van moerasgas, en hoe je die kunt toepassen in de waterzuivering.